Eğitim Amaçlı Sanal Gerçeklik Uygulamalarında Kullanılan Cihazların Daldırma Açısından İncelenmesi

Yayın Bilgileri

Yazarlar: Mehmet Bütün – Murat Selçuk – Veli Özcan Budak – İlkim Ecem Emre – İrfan Şimşek
Yayın Türü: Konferans Bildirisi
Konferans: ASOSCONGRESS 4. Ulararası Eğitim Bilimleri Sempozyumu  
Yıl: 2018
Yer: Alanya
Sayfa: 56
Anahtar Kelimeler: sanal gerçeklik, sanal gerçeklik ve eğitim, daldırma

Özet

Eğitim teknolojilerinde yaşanan gelişmeler, eğitimde farklı araçların ve yöntemlerin kullanımına olanak tanımaktadır. Teknolojiye erişimin kolaylaşması, kullanıcı deneyimlerinin mekandan bağımsız olarak artmasını sağlamaktadır. Sanal gerçeklik uygulamaları, bireyin çeşitli duyu organlarının uyarılmasıyla birlikte fiziki bir ortamdan sanal bir ortama geçişine olanak sağlayan uygulamalardır. Bireylerin iki ortam arasındaki geçişinde köprü vazifesi gören bu uygulamalar, çeşitli cihazlar vasıtasıyla bu işlemi gerçekleştirmektedir. Teknoloji alanında yaşanan son gelişmeler, sanal gerçeklik uygulamalarında kullanılan cihazların gelişmesine, düşen maliyetleri ile kolay erişilebilir olmasına ve bu teknolojinin her alanda kullanılabilir olmasına imkan tanımıştır. İlgili alan yazın incelendiğinde, son yıllarda eğitim amaçlı sanal gerçeklik uygulamaları ile ilgili yapılan çalışmaların arttığı görülmektedir. Bu çalışmada, sanal gerçeklik uygulamalarıyla eğitim amaçlı gerçekleştirilen çalışmalarda kullanılan cihazlar, daldırma etkileri (bireyin sanal gerçeklik cihazıyla/cihazlarıyla fiziki ortamla olan bağının belirli sınırlılıklarla kesilerek sanal ortamda bulunma hissinin yaratılması) yönünden ele alınmış, yeterlilikleri ve sundukları fırsatlar bakımından incelenmiştir. Araştırmanın kapsamı; Scopus veri tabanında son 5 yılda (2013-2017) yayımlanmış makalelerin “sanal gerçeklik” ve “eğitim” kelimelerini başlık, özet ve anahtar kelimelerde içermesi şeklinde kısıtlanmıştır (285 makale). Daldırmayı arttırabilecek cihazlar içermeyen, literatür taraması ve model/sistem önerisi olan 255 çalışma kapsam dışı bırakılmış, geriye kalan 30 çalışma incelenerek çalışma tamamlanmıştır. İncelenen çalışmaların çoğunun sağlık alanındaki eğitimleri içerdiği tespit edilmiştir. Çalışmaların tamamında görme, %50’sinde işitme ve %47’sinde dokunma duyusuyla etkileşim içeren cihaz kullanıldığı görülmüş, koku duyusuna hitap eden çalışmaya ise rastlanmamıştır. Ayrıca 12 çalışmada katılımcıların serbest hareket etme imkanına sahip olduğu görülmüştür. Çalışmaların önemli bir bölümünde gerçek yaşam hissi verecek şekilde birden fazla duyuya hitap edecek uygulamaların kullanılmadığı tespit edilmiştir. Kullanılan cihaz türü bakımından çalışmaların %66’sında sanal gerçeklik gözlüklerinin (Head Mounted Display – HMD) tercih edildiği, %10’unda ise sanal mağaraların (CAVE) kullanıldığı görülmüştür. Çalışmalarda en fazla kullanılan HMD cihazı Oculus Rift modelinin olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmanın, sanal gerçeklik alanında yapılan çalışmalarda kullanılacak cihazların daldırma yönlerine dikkat çekmesi yönüyle literatüre katkı sağlayabileceği düşünülmektedir.

İlgili dökümanı Researchgate üzerinden veya aşağıdaki linkten indirebilirsiniz.